-
Adaptacja fleksyjna zapożyczeń
10.01.202429.12.2023Szanowni Państwo,
chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.
Z wyrazami szacunku
Daniel
-
dupościsk2.07.20092.07.2009Jak wyglądałby porządny słownikowy artykuł dupościsk, zwłaszcza co do liczby uwzględnionych znaczeń oraz związanych z nimi kwalifikatorów typu pot., środ., wulg. etc.? Z internetu wynika, że słowa tego używa się w bardzo różnych sytuacjach, od tuningu samochodu po walkę z alkoholizmem (nie udało mi się rozgryźć tego aowskiego znaczenia). Czy użycie tego słowa w stosunkowo niewinnym znaczeniu strach będzie zrozumiałe, czy też wywoła w odbiorcy skrajnie inne, niepożądane skojarzenia?
-
zasmakować – w czymś czy czegoś?16.04.200816.04.2008Witam serdecznie,
zastanawiam się, która z poniższych form jest poprawna i jak to uzasadnić: „Zasmakuj w naturze (z nami)” czy „Zasmakuj natury (z nami)”. Proszę o pomoc.
Dziękuję z góry i czekam na kontakt.
Z poważaniem
Rafał Gorczyca
-
obce nazwy własne5.04.20135.04.2013Czy Calisia (jako łacińska nazwa Kalisza) powinna być zapisywana kursywą, czy nie? Zastanawiamy się nad tym w redakcji (osoby odpowiedzialne za korektę oraz skład), stwierdzając, że z jednej strony słowa z języków obcych powinny być pisane kursywą, jednak z drugiej – w nazwach własnych, jakimi są nazwy miast, kursywy nie używamy. Prosiłabym o rozwianie wątpliwości w tej sprawie.
-
Alternatywne formy męskie i żeńskie17.03.201717.03.2017Często system informatyczny ogranicza możliwość stosowania wyrazu zgodnego z sytuacją, jak liczba mnoga, czy rodzaj żeński. Spotkałem się z zapisami jak sam(-a) (gdy końcówka jest dodawana), pierwszy/a (gdy końcówka się zmienia) albo chciał(a)byś (gdy litera pojawia się w środku).
Czy istnieją reguły, które dyktują pisownię w takiej sytuacji (w tym zastosowanie łącznika)? -
liczebniki zbiorowe23.04.200223.04.2002Szanowni Państwo,
Jak wiadomo, liczebniki zbiorowe występują w języku polskim między innymi w połączeniu z policzalnymi rzeczownikami występującymi tylko w liczbie mnogiej (pluralia tantum), np. drzwi – dwoje drzwi, itp. Ja bardzo chętnie dowiedziałbym się, czy można ich użyć w połączeniu z niepoliczalnymi rzeczownikami występującymi tylko w liczbie mnogiej które – mimo wszystko – dają się policzyć. Chodzi o nazwy miast (Ateny, Helsinki, Katowice…) lub krajów (Niemcy, Chiny, Włochy…). Czy można mówić o dwojgu Niemczech, podróżować do obojga Chin itd., czy należy powiedzieć dwóch Niemczech, obu Chin?
Dziękuję bardzo z góry,
Alessandro Pettini
-
milion i jeszcze trochę8.01.20098.01.2009Witam serdecznie,
jak poprawnie odmienić liczebnik milion w tego typu wyrażeniach: 1,8 miliona (milionów); 3,46 miliony (milionów); 8,46 miliony (milionów) ludzi. Czy forma tego liczebnika może zależeć od czasownika, który znajduje się przed wyrażeniem? -
porobić się16.10.201216.10.2012Szanowni Państwo!
Dlaczego żaden SJP nie rejestruje porobić się w znaczeniu – przepraszam za cytat – „posrać się wulg. «wypróżnić się mimowolnie»”. Jest ono powszechnie używane, przynajmniej na Podkarpaciu (np. na spotkaniu w przedszkolu panie informowały, aby dzieciom dawać rzeczy na zmianę na wypadek, gdyby się porobiły).
To samo znaczenie tutaj: http://www.dsh.waw.pl/zon/index.php?page=persons&id=548. Używać? Czym zastąpić? „Zrobiło kupę w majtki” brzmi wręcz niegrzecznie!
Z Poważaniem
J.W. -
Psychiczny a psychologiczny 6.01.202312.10.2016Szanowni Państwo,
zastanawiam się czasem, kiedy coś jest psychiczne, a kiedy psychologiczne. Na przykład: Moje problemy ze snem mają podłoże psychiczne/psychologiczne, Nad moim rywalem mam przewagę psychiczną/psychologiczną.
Z wyrazami szacunku -
Ziemia jako sprawca czynności 12.01.201612.01.2016W opisie zjawiska fizycznego Ziemia przyciąga jabłko, można by sądzić, że Ziemia jest sprawcą czynności, jednak to nie Ziemia przyciąga jabłko, a siła grawitacji.
Czy o Ziemi (podmiocie zdania) możemy mówić, że jest sprawcą w sensie językowym (z semantycznego punktu widzenia), natomiast w sensie pozajęzykowym nie ma sprawcy ? Prawdą jest na przykładzie tego zdania, że język potoczny mija się z rzeczywistością ?